Stanowski Adam, pseud. konspiracyjny Saski, pseud. i krypt. pisarskie: Aleksander Orsza, ert, J. K., St. (1927–1990), działacz katolicki, pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, senator.
Ur. 19 IV w Gdańsku, był synem Stanisława (1886–1963), uczestnika walk z Ukraińcami o Lwów, urzędnika polskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państw. w Wolnym Mieście Gdańsku, potem w Toruniu, działacza Stronnictwa Pracy i Stronnictwa Demokratycznego, oraz Zofii z Lateinerów (1898–1980), urzędniczki.
Edukację szkolną odebrał S. w Prywatnej Szkole Powszechnej Koedukacyjnej św. Kazimierza w Bydgoszczy (1934/5), w Szkole Ćwiczeń przy Państw. Seminarium Nauczycielskim Męskim w Toruniu (od r. 1936 filia Państw. Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika), a podczas okupacji niemieckiej – na tajnych kompletach Gimnazjum im. Wojciecha Górskiego w Warszawie, gdzie zdał małą maturę, oficjalnie uczęszczając wtedy do szkół zawodowych: Miejskiej Szkoły Elektrycznej (1941/2) i Zawodowej Szkoły Kupieckiej (1942/3). Działał wówczas w konspiracyjnych Grupach Katolickich związanych z akademicką sodalicją mariańską (wspomnienie o tym zamieścił w czasopiśmie „Nawa. Pismo Młodych Katolików” 1989 nr 5–6) oraz w harcerskiej organizacji podziemnej Szare Szeregi (od r. 1942). W r. 1943, mimo młodego wieku, został zaprzysiężony jako żołnierz AK (2. pluton p. «Baszta») w stopniu strzelca; używał pseud. Saski. W pierwszym dniu powstania warszawskiego (1 VIII 1944) uległ poparzeniu płynem samozapalającym, był leczony w szpitalu Elżbietanek, potem przebywał w wojskowym obozie przejściowym w Skierniewicach i w tamtejszym szpitalu św. Stanisława.
Po wojnie uczył się S. w I Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Toruniu (1945), potem przez rok w Państw. Pedagogium w Gdańsku-Oliwie; maturę uzyskał w Liceum dla Dorosłych im. Bolesława Chrobrego w Sopocie (1946). Już wówczas działał w Sodalicji Młodzieży Akademickiej, był zastępcą prefekta w Tymczasowym Zarządzie koła gdańskiego. T.r. podjął studia pedagogiczne (a od r. akad. 1947/8 także filozoficzne) na KUL, gdzie w l. 1948–9 kierował jako prefekt Sodalicją Mariańską Akademików. Jednocześnie pracował w internacie przy Gimnazjum i Liceum im. Św. Stanisława Kostki w Kielcach. W styczniu 1948 III Zjazd Związku Akademickich Sodalicji Mariańskich (ZASM) w Lublinie obrał go sekretarzem generalnym. Brał udział w spotkaniach młodzieży katolickiej organizowanych przez redakcje „Tygodnika Powszechnego” i „Tygodnika Warszawskiego”. T.r. przeniósł się na Uniw. Łódzki, gdzie był uczniem Sergiusza Hessena i Heleny Radlińskiej w Zakł. Pedagogiki Społecznej (poświęcił jej potem artykuł pt. Helena Radlińska, „Znak” R. 21: 1969 nr 10). Współpracował blisko z Tomaszem Rostworowskim, jezuitą, duszpasterzem akademickim. Ukończył tamtejsze Studium Wyższej Kultury Religijnej i potem uczył na nim filozofii chrześcijańskiej. W lutym 1949 został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa w związku ze śledztwem przeciw organizacji «Iuventus Christiana» i, choć nic go z nią nie łączyło, przez ponad trzy miesiące był więziony. Po nakazie rejestracji stowarzyszeń katolickich wydanym przez władze państwowe oraz związanej z tym decyzji Episkopatu Polski zawieszającej ich działalność z dn. 3 XI t.r., S. zaprzestał sprawowania funkcji w ZASM. W r. 1950, tuż przed odsunięciem Radlińskiej od pracy ze studentami i stopniową likwidacją jej zakładu, uzyskał absolutorium z pedagogiki społecznej. W październiku t.r. wstąpił do Archidiecezjalnego Seminarium Duchownego w Warszawie. W wigilię Bożego Narodzenia t.r., jako członek byłego kierownictwa ZASM, powtórnie znalazł się w areszcie. Jego sprawę połączono z procesem Rostworowskiego (przełom sierpnia i września 1951). Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał S-ego na siedem lat więzienia. Karę odbywał we Wronkach, na wolność wyszedł w sierpniu 1955, dzięki przemianom politycznym w kraju.
W l. 1955–6 pracował S. jako wychowawca w internacie Liceum Biskupiego w Lublinie. W r. akad. 1955/6 dokończył studia i uzyskał magisterium nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki na podstawie pracy Funkcje społeczne i oświatowe Towarzystwa Rolnego Hrubieszowskiego. Podjął następnie pracę dydaktyczną na Wydz. Humanistycznym KUL, najpierw jako stypendysta, potem prowadząc zajęcia zlecone. W tym czasie powrócił do działalności społecznej. Uczestniczył w tworzeniu Ogólnopolskiego Klubu Postępowej Inteligencji Katolickiej (październik 1956) i miał zostać redaktorem organu prasowego tego środowiska – dwutygodnika „Droga”. Inicjatywa ta zyskała początkowo akceptację cenzury, lecz z braku środków finansowych do jej realizacji nie doszło, zaś władze cofnęły koncesję. S. współpracował wówczas z grupą byłych działaczy Stow. «Pax», którzy usiłowali przejąć kontrolę nad tą organizacją i w związku z tym 18 XI t.r. wszedł w skład Tymczasowego Komitetu Porozumiewawczego Działaczy Katolickich przy Ogólnopolskim Komitecie Frontu Narodowego (wkrótce: Front Jedności Narodu). Gdy i ta inicjatywa nie udała się, związał się z ruchem Klubów Inteligencji Katolickiej (KIK). Reprezentował młodzież KUL w Radzie Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich, zaangażował się też w reaktywowanie Związku Harcerstwa Polskiego, jednak z obu tych organizacji szybko odszedł. W r. 1958 otrzymał asystenturę przy Katedrze Socjologii Chrześcijańskiej kierowanej przez Czesława Skrzeszewskiego na Wydz. Filozofii Chrześcijańskiej KUL (w r. 1961 awansował tam na starszego asystenta). W r. 1958 wszedł w skład zespołu redakcyjnego miesięcznika „Więź”, związanego z warszawskim KIK. Pozostawał wówczas pod wpływem egzystencjalizmu (Wstęp do dialogu z «polskim egzystencjalizmem», „Więź” 1958 nr 1 , Egzystencjalizm, „Znak” 1958 nr 6). Po ogłoszeniu w „Więzi” artykułu redakcyjnego „O prąd społecznego zaangażowania” (1960 nr 2), postulującego włączenie się środowisk katolickich w przemiany socjalistyczne w kraju, co wyrażało przekonania większości zespołu kierowanego przez Tadeusza Mazowieckiego oraz Janusza Zabłockiego, S. nie godząc się z tą tezą odszedł w r.n. z redakcji. W l. sześćdziesiątych współpracował z ruchem oazowym «Światło-Życie» ks. Franciszka Blachnickiego. Zaangażował się w upowszechnienie w Polsce nauczania II Soboru Watykańskiego, publikował w „Tygodniku Powszechnym”, był członkiem wyznaczonej przez Episkopat delegacji polskiej na III Światowy Kongres Apostolstwa Świeckich w Rzymie (październik 1967). W r. 1969 został dokooptowany na dwa lata do zarządu KIK w Warszawie.
W r. 1969 na Wydz. Nauk Społecznych Uniw. Warsz. obronił S. pracę doktorską pt. Odpowiedzi autoidentyfikacyjne jako wskaźnik postaw wobec religii (niepublikowana), napisaną pod kierunkiem Stefana Nowaka, i został adiunktem (potem starszym wykładowcą) w kierowanej przez Zygmunta Sułowskiego Katedrze Historii Średniowiecznej i Nauk Pomocniczych Historii (potem Katedra Metodologii i Nauk Pomocniczych Historii) w Sekcji Historii Wydz. Humanistycznego KUL. Na uczelni tej prowadził przede wszystkim rozległą działalność dydaktyczną, wykładając na różnych wydziałach wiele dyscyplin (m.in. metodologię nauk społecznych, socjologię, psychologię społeczną, pedagogikę, historię wychowania, historię najnowszą, ekonomię polityczną, informatykę). Był konsultantem licznych rozpraw i projektów badawczych, współorganizatorem, bądź uczestnikiem, wielkiej liczby krajowych i zagranicznych sympozjów, kursów, seminariów, zarówno specjalistycznych, jak i gromadzących publiczność pozauniwersytecką, np. „Tygodni Filozoficznych”, „Tygodni Społecznych”, „Tygodni Eklezjologicznych” oraz „Tygodni Kultury Chrześcijańskiej”. Publikacje S-ego były jedynie «śladami dorobku intelektualnego, który przekazywał on innym drogą ustną» (C. Deptuła). Kontynuował własne prace z zakresu socjologii, szczególnie socjologii religii (Jaka jest współczesna religijność polska?, „Zesz. Nauk. KUL” R. 8: 1965 nr 3, Moralność, jako wskaźnik religijności, „Roczniki Filoz. KUL” R. 14: 1966 z. 2, Fenomen religijny, „Więź” 1971 nr 7–8, hasła w „Encyklopedii katolickiej”, L. 1973–83 I–IV). W ramach współpracy z Inst. Geografii Historycznej Kościoła w Polsce, prowadzonym przez Jerzego Kłoczowskiego, opublikował kilka przyczynków historycznych (m.in.: Ruchy odrodzenia religijnego inteligencji polskiej w XX wieku, „Summarium” R. 5: 1975 nr 4). Od r. 1972 do poł. l. osiemdziesiątych uczestniczył w realizacji badań socjologicznych nad społecznościami nowych osiedli mieszkaniowych, zlecanych przez rozmaite instytucje i kierowanych przez Jana Turowskiego; interesował go tu szczególnie aspekt funkcjonowania rodziny, parafii, organizacji młodzieżowych, kulturalnych i samorządowych oraz ich przemiany w procesie powojennej urbanizacji (m.in.: Social Activity in New Housing Estates, „The Polish Sociological Bulletin” 1973 nr 1–2, seria artykułów we współautorstwie z Turowskim w pracy zbiorowej „Nowe osiedla mieszkaniowe. Ludność, środowisko mieszkaniowe, życie społeczne”, W. 1976). Zajmował się również zagadnieniami metodologicznymi i metodycznymi (Ilustracje wydarzeń, czy analiza procesów? Uwagi o zastosowaniu metody socjologicznej w badaniach historycznych, „Znak” R. 19: 1967 nr 9, Postulaty behawioralnego empiryzmu terminologicznego, w: „Metodologiczne problemy teorii socjologicznych”, Red. S. Nowak, W. 1971, wersja angielska: „Quality and Quantity” Vol. 5: 1971 no 2). W l. 1972–83 był członkiem kolegium redakcyjnego „Zeszytów Naukowych KUL”, a w l. 1975–8 – zastępcą ich redaktora naczelnego. Był współautorem wydawnictw zbiorowych, m.in.: „Księga tysiąclecia katolicyzmu w Polsce” (L. 1969, wyd. polskie i francuskie), „Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966–1945” (L. 1980, wyd. włoskie, Bologna 1980). Należał do Polskiego Tow. Socjologicznego, Wydz. Nauk Społecznych Tow. Naukowego KUL, Rady Naukowej Ośrodka Obliczeniowego KUL, był kuratorem studenckich kół naukowych historyków i nauk społecznych, przewodniczył uniwersyteckiemu klubowi dyskusyjnemu «Tygiel».
Przed uchwaleniem przez sejm poprawek do konstytucji PRL podpisał S. tzw. List 101, jeden z protestów przeciwko wprowadzeniu zapisów o przewodniej roli PZPR w państwie oraz sojuszu PRL z ZSRR (31 I 1976). W r. 1977 został powołany do Komisji ds. Laikatu Synodu Diecezji Lubelskiej oraz powrócił do kolegium redakcyjnego „Więzi”. W listopadzie t.r. na konferencji „Chrześcijanie wobec praw człowieka” zorganizowanej w warszawskim KIK opowiedział się za zaangażowaniem KIK w ruchu rewindykacji praw obywatelskich (wystąpienie to wydano w materiałach konferencyjnych pod tym samym tytułem w Paryżu w r. 1980). Jeszcze w tym miesiącu uczestniczył w utworzeniu tzw. Latającego Uniwersytetu, a 22 I 1978 sygnował deklarację założycielską Tow. Kursów Naukowych (TKN). W l.n. na organizowanych przez TKN zajęciach wykładał społeczne problemy wychowania. Sprawował opiekę nad redakcją „Spotkań – Niezależnego Pisma Młodych Katolików”, ukazującego się w Lublinie poza zasięgiem cenzury. Poparł postulat przeprowadzenia niezależnych wyborów do sejmu, wysunięty w sierpniu 1979 przez Komitet Porozumienia na Rzecz Samostanowienia Narodu. Włączył się w wydarzenia polityczne 1980 r. Dn. 18 IX obrano go przewodniczącym Tymczasowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” na KUL. Reprezentował KUL w Międzyzakładowym Komitecie Założycielskim NSZZ ,;Solidarność” na Lubelszczyźnie (potem: Regionu Środkowo-Wschodniego). Był współzałożycielem Klubu Katolickiego w Lublinie, kierował zespołem doradców przy zarządzie Regionu Środkowo-Wschodniego NSZZ „Solidarność”, zainicjował powstanie Wszechnicy Związkowej i Wszechnicy Rolniczej w regionie oraz był ich współprzewodniczącym. Wspierał działalność Niezależnego Ruchu Harcerskiego. Ostre spory związkowe i tragiczna śmierć w górach syna, Macieja, wyczerpały organizm S-ego. Ciężka choroba (zawał serca) skłoniła go w grudniu t.r. do ograniczenia aktywności politycznej. W r. 1981 przeszedł do reaktywowanego wówczas Wydz. Nauk Społecznych KUL (Sekcja Socjologii), jako starszy wykładowca w Katedrze Socjologii Ogólnej. Jednocześnie pracował na pół etatu w Inst. Kształtowania Środowiska w Lublinie. Był współautorem ogłoszonych w tym czasie prac zbiorowych: „Papież i my” (W. 1981) oraz „Ruch «Solidarność rodzin»„ (L. 1981, wyd. 2, 1990). Uczestniczył w I Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” w Gdańsku (wrzesień–październik 1981) jako gość honorowy i ekspert. Pod koniec października t.r. zrezygnował z funkcji przewodniczącego Komitetu Zakładowego NSZZ „Solidarność” na KUL, objął natomiast redakcję lubelskiego miesięcznika związkowego „Miesiące” (ukazał się tylko nr 1). Tuż po ogłoszeniu stanu wojennego (13 XII) ukrywał się, 15 XII został przyjęty do szpitala akademickiego i to uchroniło go przed internowaniem.
W stanie wojennym działał S. w podziemnych strukturach Tymczasowego Zarządu Regionu «Solidarność» w Lublinie: kierował Tajną Wszechnicą Związkową, publikował w czasopiśmie „Miesięcznik – opinie, komentarze, analizy” (1982). W lipcu t.r. wszedł w skład tajnej Rady Edukacji Narodowej w Warszawie, kierowanej przez Klemensa Szaniawskiego (uczestniczył w jej pracach z przerwami do r. 1988). Był inspiratorem krajowych rekolekcji dla rolników (grudzień 1983), współorganizatorem i wykładowcą Studium Katolickiej Nauki Społecznej w diec. lubelskiej, Ogólnopolskich Spotkań Nauczycieli w Warszawie. Publikował w prasie podziemnej, wykładał podczas «Tygodni Społecznych» we Wrocławiu, Krakowie i Rzeszowie. Kilkakrotnie przesłuchiwany przez Służbę Bezpieczeństwa, chronił się w obawie przed aresztowaniem do szpitala lub sanatorium. Działał ponadto w ruchu «Comunione e Liberazione» i współpracował z Centro Russia Christiana. W l. 1985–7 był prezesem Klubu Katolickiego w Lublinie. W r. 1986 był współzałożycielem Studium Katolickiej Nauki Społecznej (SKNS) przy Duszpasterstwie Ludzi Pracy w Stalowej Woli i kierował nim. W tym czasie przeszedł do Katedry Socjologii Rodziny i Wychowania KUL. Swą pracę naukową skoncentrował wokół zagadnień polskiej religijności i nauki społecznej Kościoła katolickiego: teologii wyzwolenia, teologii narodu, teologii pracy, ruchu «non-violence». W tym okresie opublikował m.in.: Kościół i katolicyzm polski po drugiej wojnie światowej, („Widnokrąg” 1986 nr 3–4, wersja włoska: „L’Altra Europa” Vol. 25: 1987 nr 1–2), Posoborowe zmiany w świadomości religijnej w Polsce („Studia Theologica Varsoviensia” Vol. 12: 1987 nr 2), był współautorem prac zbiorowych: „W kręgu nauczania Jana Pawła II” (W. 1985), „Les mouvements de jeunesse d’inspiration chrétienne en Pologne au XX siècle” (Paris 1985), „Ludzie Lasek” (W. 1987) i „Problem wyzwolenia człowieka” (Rzym 1987), współredagował „Dokumenty nauki społecznej Kościoła” (Rzym–L. 1987 I–II).
Od r. 1987 brał S. udział w przygotowaniach opozycji do kolejnego etapu walki, m.in. był sygnatariuszem dokumentu precyzującego aktualne cele działalności ogłoszonego 31 V t.r. na naradzie zwołanej w Warszawie przez Lecha Wałęsę przed wizytą papieża Jana Pawła II w Polsce. Wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ „Solidarność”, utworzonego 18 XII 1988. Uczestniczył w rozmowach pomiędzy rządem a opozycją (tzw. okrągły stół, 6 II – 5 IV 1989) w podzespole ds. oświaty, nauki i postępu technicznego. W maju 1989 Senat KUL wyznaczył go jednym ze swych przedstawicieli w punkcie konsultacyjnym uczelni w Stalowej Woli, gdzie na bazie Uniw. Robotniczego i SKNS współtworzył S. filię Wydz. Nauk Społecznych KUL. W wyborach parlamentarnych 4 VI t.r. został obrany na Lubelszczyźnie senatorem z listy NSZZ „Solidarność”. W senacie pracował w Komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej oraz w Komisji Samorządu Terytorialnego (tu jako wiceprzewodniczący). Współtworzył w tym czasie Stow. «Polska ’89», propagujące współpracę polsko-włoską. Zmarł 7 II 1990, pochowany został na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.
Dn. 30 I 1991 Sąd Najwyższy w Warszawie, po rewizji nadzwycz. wniesionej przez ministra sprawiedliwości Aleksandra Bentkowskiego, unieważnił wyrok wydany na S-ego w r. 1951. W l. 1991–2003 imię S-ego nosiło Społeczne Liceum Ogólnokształcące (od r. 1999 także Gimnazjum) w Lublinie prowadzone przez Stow. im. Adama Stanowskiego; działała tam również Fundacja im. Adama Stanowskiego.
S. był żonaty od 1 I 1958 z Aliną z Samborskich (ur. 1930), działaczką harcerską, nauczycielem akademickim (UMCS, KUL), animatorką amatorskiego teatru lalkowego. W małżeństwie tym miał trzech synów: Krzysztofa Piotra (ur. 1959), historyka, działacza harcerskiego, opozycjonistę w l. osiemdziesiątych, członka władz fundacji «Edukacja dla Demokracji» i «Civitas International», Macieja (1962–1980) oraz Jana Michała (ur. 1963), socjologa, działacza harcerskiego, animatora ruchu teatralnego niepełnosprawnych.
Konderak A., Bibliografia prasy opozycyjnej w PRL do wprowadzenia stanu wojennego, L. 1998; – Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–89, W. 2002 II (A. F. Baran); Słownik biograficzny m. Lublina, L. 1996 II (C. Deptuła); – Słown. pseudonimów; – Adam Stanowski, wychowawca – społecznik – chrześcijanin, senator Ziemi Lubelskiej, Red. A. Bień, W. Samoliński, L. 1996 (bibliogr. publikacji S-ego i o S-m, fot.); Baran A. F., Adam Stanowski (1927–1990), „Studia Rzeszowskie” T. 6: 1999 s. 229–33; Bartelski L., Pułk AK Baszta, W. 1990; Biedroń T., Organizacje młodzieży katolickiej w Polsce w latach 1945–1953, Kr. 1991; Fik M., Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944–1981, W. 1991 I–II; Friszke A., Oaza na Kopernika. Klub Inteligencji Katolickiej 1956–1989, W. 1997; tenże, Opozycja polityczna w PRL 1945–1980, Londyn 1994; tenże, Protesty przeciw poprawkom do konstytucji w 1976, „Więź” R. 37: 1994 nr 10 s. 225; Jabłońska-Deptuła E., „Solidarność” w KUL, w: Księga pamiątkowa w 75-lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Red. M. Rusecki, L. 1994; Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wybrane zagadnienia z życia uczelni. Red. G. Karolewicz, M. Zahajkiewicz, Z. Zieliński, L. 1992; Księga jubileuszowa 50-lecia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, L. 1969; Sikorski J., Jezuici polscy pod komunistycznym wymiarem sprawiedliwości w Polsce w świetle materiałów śledczych i procesów 1945–1989 (mszp. pracy doktorskiej z r. 1997 w Arch. Pol. Prow. Południowej Tow. Jezusowego w Kr.); Strzembosz T., Adam Stanowski – myśliciel, humanista, badacz, „Kresy” 1998 nr 1 s. 205–7; Terlecki R., Uniwersytet Latający i Towarzystwo Kursów Naukowych 1977–1981, Kr.–Rzeszów 2000; – Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1970, W.–P. 1971; Kto jest kim? Okrągły stół. W. 1989; Nasi w Sejmie i Senacie, W. 1990; – Bielecki R., Żołnierze powstania warszawskiego. Dokumenty z archiwum Polskiego Czerwonego Krzyża, W. 1996 II; Kłoczowski J., Adam Stanowski-Saski w Armii Krajowej, „Zesz. Nauk. KUL” R. 37: 1994 nr 3–4 s. 173–5; tenże, Październik 1944 – styczeń 1945, w: Exodus Warszawy. Ludzie i miasto po powstaniu 1944. Pamiętniki. Relacje, W. 1993; Rostworowski T., Zaraz po wojnie. Wspomnienia duszpasterza (1945–1956), Paryż 1986 s. 9–13, 36–7, 43, 67, 72–3, 75–6, 83, 129, 145–9, 163–6, 228; Swieżawski S., Owoce życia 1966–1988, L. 1993; tenże, W nowej rzeczywistości 1945–1965, L. 1991; Świadectwa stanu wojennego, Oprac. A. Dudek, K. Madej, W. 2001; Z dyplomem KUL w Polskę. Wspomnienia i relacje, Red. Z. Jasińska, M. Staniszewska, L. 1994; Zabłocki J., Mazowiecki, mój przeciwnik, „Ład” R. 9: 1991 nr 15, 22 23, 30; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1990: „Ethos” R. 3 nr 3–4 s. 181–6 (A. Szostek, M. Brzozowski), „Gaz. Wyborcza” dod. „Gaz. Łódz.” nr z 9 II (J. J. Lipski), „Gość Niedzielny” R. 67 nr 10, 11 (Jonasz [J. Turnau]) „Tyg. Powsz.” R. 44 nr 15/16 (S. Wilkanowicz), „Tyg. Solidarność” R. 3 nr 8, „Więź” R. 33 nr 7/8 s. 43–51 (J. Eska, W. Samoliński, Z. Szpakowski), „Zesz. Nauk. KUL” R. 33 s. 162–8 (C. Deptuła); – Informacje Aliny Stanowskiej z L.
Andrzej A. Zięba